4 اردیبهشت 1389 / 9 جمادی الاولی 1431 / 24 آوریل 2010

محمد بن محمود حسيني لواساني تهراني معروف به عصار حكيم، متكلم ، فقيه، شاعر، و مفسر ايراني در مشهد درگذشت. او در تهران به دنيا آمد و تحصيلات خود را در تهران، كربلا، نجف، و مدينه ادامه دارد. لواساني تهراني قريحه شاعري بسيار خوبي داشت و در سروده‏هاي خود ابتدا به ناظم، و سپس به آشفته، تخلص مي‏كرد. آشفته تهراني مشهور به عصار در زندگي خويش فعاليت علمي بسياري داشت و آثار فراواني تدوين كرد.
استاد امير حسين يزدگردي از فرهنگ دوستان و ادب شناسان ايران بدرود حيات گفت. استاد يزدگردي ضمن تدريس در دانشگاه تهران در تهيه و تدوين كتاب كليله و دمنه همكاري مؤثر كرد. ايشان هم چنين در تصحيح بعضي مجلات ديوان كبير، با شادروان فروزانفر همكاري كرد. از آثار استاد يزدگردي تصحيح نفثة‏ المصدور يزدي را مي‏توان نام برد.
پس از آن كه خبرگزاري رسمي ايران با نام آژانس پارس، فعاليت خود را تحت نظارت وزارت امور خارجه در سال 1313 ش آغاز كرد، به صورت دفترخبري فعاليت مي‏نمود. همزمان با تاسيس و آغاز به كار راديو در چهارم ارديبهشت ماه 1319 ش، اين آژانس به خبرگزاري پارس تغيير نام يافت و تحت نظر اداره كل انتشارات و در سطحي وسيع‏تر به انجام وظايف خبرگزاري ادامه داد. خبرگزاري پارس پس از پيروزي انقلاب اسلامي با نام خبرگزاري جمهوري اسلامي به پخش آخرين خبرهاي ايران و جهان و در حوزه‏اي وسيع اشتغال دارد.
در اين روز براي اولين بار در ايران، اداره راديو تأسيس و از فرستنده راديو تهران، گزارش فعاليت‏هاي داخلي كشور پخش شد. در ابتداي تأسيس راديو، اداره امور آن زير نظر وزارت فرهنگ بود و برنامه‏هاي آن از يك فرستنده، به مدت روزانه پنج ساعت پخش مي‏شد. پنج سال پس از افتتاح راديو تهران، كم‏كم بعضي از شهرستان‏هاي ايران هم با فرستنده‏هاي محلي به پخش برنامه‏هاي محدود پرداختند، تا اين كه به تدريج بر قدرت فرستنده‏ها و مدت پخش برنامه‏ها افزوده شد. در اواخر سال 1319، اين سازمان، اداره كل انتشارات و تبليغات و در 1330 سازمان اداره كل انتشارات و راديو نام گرفت كه در فراهم آوردن اطلاعات، تهيه فيلم‏ها و گرفتن آخرين خبرهاي مهم ايران و جهان فعاليت مي‏كرد. در حال حاضر، شبكه‏هاي سراسري راديو براي اقشار مختلف مردم ايران و شبكه‏هاي محلي در استان‏هاي مختلف كشور، برنامه‏هاي متنوع ارايه مي‏كنند.
عمليات كربلاي 10 با رمز مبارك يا صاحب الزمان(علیه السلام) در منطقه‏اي به وسعت 350 كيلومتر مربع از چهارم ارديبهشت 1366 به مدت 10 روز با هدف تصرف و تامين ارتفاعات مسلط بر شهر ماووت عراق در استان سليمانيه، پاسخ به شرارت‏هاي دشمن در خليج فارس و عكس‏العمل در برابر بمباران شيميايي مناطق غرب به ويژه كردنشين، در سه مرحله صورت گرفت. نتايج عمليات كربلاي 10 عبارت بودند از: تلفات نيروي انساني دشمن: اسير 210 نفر، كشته و زخمي 2500 تا 3000 نفر، انهدام ده‏ها دستگاه تانك و نفربر و چندين تيپ و گردان دشمن و نيز تصرف 250 كيلومتر مربع از خاك دشمن. اين عمليات در حمايت از مردم مظلوم كردستان عراق كه تحت شديدترين فشارهاي رژيم بعث عراق قرار داشتند و در پي شهيد و مجروح شدن هزاران تن از آنها در اثر بمباران‏هاي پياپي شيميايي رژيم بعث، به انجام رسيد.
با گذشت يك دهه از اجراي قانون اساسي مصوب سال 1358، علي‏رغم استحكام و نقاط قوت، مواردي در آن وجود داشت كه عدم اصلاح آنها، اداره كشور را با مشكلات جدي در آينده روبرو مي‏ساخت. از اينرو، تعدادي از نمايندگان مجلس و شوراي عالي قضايي، از محضر امام خميني(رحمة الله علیه) خواستار تعيين هيئت بررسي متمم قانون اساسي شدند. حضرت امام نيز طي نامه‏اي به رييس جمهور وقت، ضمن معرفي هيئتي 20 نفره به همراه 5 نفر از نمايندگان مجلس به انتخاب آن هيئت، آنان را مسؤول بررسي و تغيير تعدادي از مواد و اصول قانون اساسي كردند. برخي از موارد مطرح شده براي تغيير عبارت بودند از: رهبري، تمركز در مديريت قوه مجريه و قوه قضاييه، تعيين نمايندگان مجلس شوراي اسلامي، روشن كردن راه بازنگري قانون اساسي، تعيين جايگاه مناسب براي مجمع تشخيص مصلحت نظام و... . هرچند در اواسط كار، ارتحال حضرت امام روي داد و شورا به طور موقت تعطيل شد؛ ولي در 20 تير 1368 ش، كار شورا به اتمام رسيد و اصلاحات انجام شده جهت تأييد به حضور حضرت آيت‏اللَّه خامنه‏اي رهبر معظم انقلاب ارسال شد. موارد بازنگري شده به دستور مقام معظم رهبري در ششم مرداد همان سال به همه‏پرسي گذاشته شد و مورد تأييد 97/38 درصد شركت كنندگان در انتخابات قرار گرفت.
ابوعبداللَّه شمس الدين محمد بن حامد بن احمد مَكّي عاملي، معروف به "شهيد اول"، در سال 734 ق در يكي از روستاهاي جبل عامل در لبنان به دنيا آمد. اجداد شمس‏الدين تا چندين پشت از علما و فقها بوده و فرزندان اين خاندان از دانشمندان و اهل كمال و معرفت مي‏باشند. شمس‏الدين در محضر عالمان بزرگواري همچون فخرالمحققين، سيدعميد الدين و سيد ضياءالدين به مدارج بالاي علمي دست يافت و از آن پس به تدريس و تأليف مشغول شد. شهيد اول از افراد زيادي اجازه‏ي روايت گرفته و خود نيز شاگردان متعددي را پرورش داده است. اختصارُ الجَعفر، الباقياتُ الصّالحات، اللُّمْعَةُ الدَّمشقيَّه و المَزار و... از جمله تاليفات وي مي‏باشند. سرانجام اين عالم رباني و نويسنده‏ي نامدار شيعه در 9 جمادي الاول 786 ق بر اثر پرونده سازي حسودان و پس از تحمل يك سال حبس به دار آويخته شد و به بدن مباركش اهانت نموده و آن را سنگسار كردند.
ابوعبداللَّه محمد بن احمد بن محمد بن محمد بن علي بن غازي عثماني، معروف به ابن غازي، فقيهِ مالكي، مورخ، اديب و رياضي‏دان مسلمان قرن دهم هجري در سال 858 ق در شهر فاس واقع در مراكش امروزي به دنيا آمد. او در حديث، علم رجال، شرح حال نگاري و گزارش جنگ‏ها نيز تسلط داشت و در علم قرائت، تفسير، ادب، عروض و حساب، استاد بود. بسياري از جويندگان دانش، از مناطق دور در مجلس درسش حاضر مي‏شدند و از وي دانش مي‏آموختند. ابن غازي داراي منطقي قوي، بياني شيرين و روان، خُلقي نيكو و محضري پربار بود. وي نزد خواص و عوام، عزت و احترام داشت و سخنورترين فرد زمان خود به شمار مي‏رفت. الفِهرَسَةُ المباركه، كليّات فقهيّه و... از تاليفات ابن غازي است.
صدرالدين شيرازي مشهور به ملاصدرا و صدرالمتألهين در نهم جمادي الاول سال 980 ق در شيراز به دنيا آمد. سنگ بناي علمي و اخلاقي ملاصدرا در محضر درس شيخ بهايى بنا نهاده شد و سپس در جرگه‏ي درس حكيمِ الهي، ميرداماد، كسب فيض كرد. وي پس از رسيدن به مقام والاي علمي، بر مسندتدريس تكيه زد و به تدوين حكمت متعاليه پرداخت. ملاصدرا با تركيب فلسفه‏ي مشّاء و اشراق، حكمت متعاليه را بنيان نهاد و تاثيري شگرف بر فلسفه‏ي اسلامي گذاشت به طوري كه اين تاثير، بسيار وسيع و غيرقابل انكار است. صدرالمتألهين به عنوان بزرگ‏ترين فيلسوف اسلامي در حالي كه در يك دست، قلمِ تفسير سوره‏ي بقره و در دست ديگرش برگه‏هاي شرح كتاب الحُجّه‏ي اصول كافي بود، در سال 1050 ق در 70 سالگي در بصره دار فاني را وداع گفت و در همان شهر مدفون گشت.
سيدابوتراب خوانساري در سال 1271 ق در خوانسار به دنيا آمد. تحصيلاتش را در اصفهان آغاز كرد و در نزد آيت اللَّه سيدحسين كوه كمره‏اي و ميرزا محمدهاشم خوانساري و... كسب علم نمود. پس از فوت آيت اللَّه كوه‏كمره‏اي، سيدابوتراب به تدريس پرداخت و مرجع احكام و فتاوي شد. در محضر اين عالم بزرگ شخصيت‏هاي بزرگواري همچون آيات عظام: سيد محسن حكيم، سيد محمد حجت كوه كمره‏اي، آقابزرگ تهراني، ميرزا ابوالحسن شعراني و سيد علي قاضي طباطبايى پرورش يافتند. از اين عالم رباني نزديك به پنجاه كتاب و رساله بر جاي مانده كه سَبيلُ الرَّشاد في شرح نِجاةُالعباد، البَيان في تفسير القرآن، اَصالةُالعَدَم و احكامُ الوَضعيّه از آن جمله‏اند. اين فقيه بزرگوار، سرانجام در 75 سالگي در نجف اشرف وفات يافت و پس از تشييعي باشكوه، بر حَسَب وصيتش در وادي السلام نجف اشرف به خاك سپرده شد.
روبرت كخ دانشمند و محقق آلماني عامل بيماري سل را كشف كرد. اين پزشك برجسته ده سال براي كشف علت اين بيماري مطالعه و تحقيق كرد و سرانجام موفق به كشف عامل بيماري سل شد. به پاس خدمات ارزنده وي عامل بيماري سل را باسيل كخ ناميدند. روبرت كخ در سال 1905 ميلادي جايزه نوبل را در فيزيولوژي و طب دريافت كرد.
«ژول ورن» نويسنده خيالپرداز و داستان نويس فرانسوي درگذشت. از بيشتر آثار جذاب و خواندني ژول ورن فيلم‏هاي ديدني تهيه شده است. از اين آثار بيست هزار فرسنگ زير دريا، دور دنيا در هشتاد روز، و جزيره اسرار آميز را مي‏توان برشمرد.
پس از هفتاد سال مسجد جامع گنجه در آذربايجان شوروي سابق باز سازي و مجدداً بازگشايي شد. مسجد جامع گنجه از بناهاي تاريخي جمهوري آذربايجان به شمار مي‏رود. گفتني است كه از سال 1985 ميلادي بيش از سي مسجد پس از تغييرات فضاي سياسي شوروي سابق در اين سرزمين بازگشايي شده‏اند و مسلمانان در اين مساجد به عبادت و اداي فريضه نماز مي‏پرداختند.
در اواسط قرن سيزدهم ميلادي، دو برادر ونيزي كه از خانواده ايتاليايى "پولو" بودند و در اروپا به بازرگاني اشتغال داشتند، در يكي از سفرهاي تجاري خود درجنوب روسيه، به سبب وقوع جنگي در منطقه، راه بازگشت خود را مسدود يافتند و ناگزير راه سرزمين‏هاي مجهول آسياي ميانه و شرقي را پيش گرفتند. در آن زمان، چين، مغولستان، تركستان شرقي و ايران در تصرف جانشينان چنگيزخان مغول بود. پس از بازگشت برادران پولو به اروپا، ماركو پولو در 24 آوريل 1271م به اتفاق پدرش راهي چين شد و مدتي در اين سرزمين و جزاير جنوب شرقي آسيا به سياحت پرداخت. او پس از سفر بيست و چند ساله و مراجعت به وطن در دهم اكتبر 1291م، سفرنامه‏اي به نام عجايب در زمينه ويژگي‏هاي جغرافيايى چين، تركستان، مغولستان و بخشي از آسياي جنوب شرقي به رشته تحرير در آورد. وي در اين كتاب از رايج بودن پول كاغذي در چين، وجود فاضلاب، پل‏هاي بلند، آتش‏نشاني و پست و... سخن گفته است. اين نكات براي اروپاييان نيمه وحشي و نادان قرن سيزدهم ميلادي باوركردني نبود. از اين رو ونيزيان، مردان خانواده پولو را مورد تمسخر قرار مي‏دادند و آنها را دروغ‏زن و گزافه‏گو مي‏خواندند. قبل از مرگ ماركو پولو، يارانش از او خواستند تا مطالب دروغ سفرنامه‏اش را معلوم كند. ولي او جواب داد كه همه مطالب درست است و سرزمين چينْ عجايبي بيش از اين دارد. با اين همه، سفرنامه ماركو پولو تا مدت‏ها كتابي پردروغ شمرده مي‏شد تا اينكه گسترش جهانگردي، صحت گفته‏هاي وي را ثابت كرد.
مسئله ارامنه از ديرباز يكي از موارد اختلاف ميان امپراتوري عثماني و دولت‏هاي اروپايى به شمار مي‏رفت. بعد از پايان جنگ روسيه و عثماني در اواخر قرن نوزدهم، طرفين تعهداتي را امضا نمودند كه بر اساس آن تأمين امنيت و انجام اصلاحات در ايالات ارمني‏نشين، توسط عثماني صورت گيرد. اما پس از چندي ارامنه با تشكل انجمن هونْ‏چاك، فعاليت فرهنگي و سپس با تأسيس انجمن داشْ‏ناك، آموزش و مبارزه نظامي را آغاز كردند. همين زمان بود كه جمع كثيري از ارامنه در سال 1896م به دست دولت عثماني قتل عام شدند. در ميانه جنگ جهاني اول، بار ديگر اين مسئله تكرار شد. ماجرا اينگونه بود كه در آوريل 1915م ارامنه به حمايت از تجاوزات روس‏ها متهم شدند. از اين رو جنگ داخلي از سر گرفته شد. در 20 آوريل اين سال، ارامنه، شهر "وان" را به تصرف خود درآوردند و حدود يك ماه آن را در اختيار و كنترل خود داشتند. در جريان اين درگيري‏ها چندين هزار تن از ارامنه كشته شدند. از اين رو، روز 24 آوريل 1915م به نام روز شهداي ارامنه ناميده شد كه در اين روز ياد مقتولين ارمني را گرامي مي‏دارند.
در 24 آوريل 1916م اعتراض گسترده مردم ايرلند براي كسب آزادي از دولت انگلستان پس از جاي‏گزيني ارتش جمهوري‏خواه شين فين، به جاي نهضت خودمختاري آغاز شد كه جنگ‏هاي شديد فرقه‏اي ميان پروتستان‏ها و كاتوليك‏ها را در پي داشت. شين فين با طرح پيشنهادي دولت انگليس مبني بر تشكيل دو پارلمان در ايرلند جنوبي و شمالي مخالفت مي‏كرد، اما سرانجام در نتيجه مذاكرات نخست‏وزير وقت انگلستان و رهبران اين جنبش، كشور آزاد ايرلند كه امروزه ايرلند جنوبي خوانده مي‏شود، در ششم دسامبر 1921م اعلام موجوديت كرد و ايرلند شمالي به مبارزه خود براي استقلال از انگليس ادامه داد. (ر.ك: 6 دسامبر)
با فروپاشي اتحاد جماهير شوروي، دولت مركزي افغانستان از دريافت كمك محروم شد و ژنرال نجيب‏اللَّه در 15 آوريل 1992م از حكومت بركنار گرديد و به دفتر سازمان ملل متحد در كابل پناه برد. جانشينان نجيب‏اللَّه كه چهار تن از معاونانش بودند، آمادگي خود را براي مذاكره و يافتن راه حل معضل افغانستان اعلام داشتند. در اين زمان درگيري‏هايى بين گروه‏هاي افغان صورت گرفت و كار به نبرد و بمباران كابل كشيده شد. در نهايت، با ائتلاف گروه‏هاي مسلمانِ ميانه‏رو، با راي شوراي موقت رهبري افغانستان، دولتي به سرپرستي صبغت اللَّه مجددي در كابل تشكيل شد. دولت موقت افغانستان در مه 1992م انحلال حزب كمونيست وطن را اعلام داشت و به دنبال آن، قوانين و مقررات اسلامي را به ويژه درباره ممنوعيت نوشيدن مشروبات الكلي و پوشش زنان به مورد اجرا گذارد. پس از چندي، گروه‏هاي افغان خواستار برگزاري انتخابات و كناره‏گيري نظاميان از قدرت شدند. چند روز پس از اين توافق، صبغت اللَّه مجددي كه به طور معجزه‏آسا از يك سوء قصد جان به در برده بود، از رياست جمهوري استعفا داد و بدين‏سان، اميد به صلح از ميان رفت و شهر كابل و ديگر نواحي كشور، دستخوش آشوب و صحنه زد و خورد ميان گروه‏هاي مختلف گرديد. اين آشوب‏ها در ساليان بعد با ظهور طالبان ادامه يافت و خسارات فراواني به كشور و مردم وارد آورد.